Omuz Ağrısı

Omuz ağrısı omuz ekleminden, eklemi çevreleyen tendon, kas ve yumuşak dokudan kaynaklanabilir. Ancak omuz bölgesinde hissedilen her ağrıyı omuz ağrısı olarak tanımlamak doğru değildir. Ağrı omuz bölgesinde değil de boyun, iç organlar ve nadiren de olsa kalp problemlerinden kaynaklanabilir ve omuz bölgesinde hissedilebilir. Bu tip ağrılar "yansıyan ağrı" olarak tanımlanır ve tedavisinde ağrının köken aldığı bölgedeki problemin çözülmesi hedeflenir. Klinik muayene ile ağrının gerçek omuz ağrısı ya da yansıyan ağrı olduğu çoğu zaman genellikle anlaşılabilir. Omuz ağrısında ağrının sadece bir belirti olduğu, ağrıya neden olan seyri ve tedavisi çeşitlilik gösteren çok sayıda hastalık olduğu bilinmelidir. Omuz ağrısı çok yaygın bir problemdir, her yaştan birçok insanı etkilemektedir. Gençlerde ağrı nedeni daha çok yaralanmalar, spor sakatlıkları iken ileri yaşta görülen ağrı nedenleri omuz eklemini oluşturan yapıların yıpranması, aşınması ile karakterize hastalıklardır.
Omuz ağrısına nasıl tanı konulur?
Titiz bir anamnez (hastalık geçmişinin değerlendirilmesi) ve klinik muayene ile omuzda ağrıya neden olan birçok hastalığa tanı koyulabilir. Hekiminiz ağrının başlangıcı, seyri, hangi durumlarda azalıp arttığı, eşlik eden hastalıklarınız ile ilgili size birtakım sorular yöneltir. Ardından muayene ile belirli anatomik bölgeler incelenir, hastalıklara özgü klinik testler yapılır. Hem tanı konulması hem de omuz ekleminde ağrıya neden olabilecek diğer problemlerin ekarte edilmesi için direkt grafi(röntgen), MR(manyetik rezonans görüntüleme), kan tahlilleri ve nadiren de BT (bilgisayarlı tomografi tetkiki) gerekebilir. Anamnez, klinik muayene ve tetkiklerden elde edilen bilgiler ışığında omuz ağrısının nedeni ortaya konulur.
Omuz eklemi aslında 2 farklı eklemden oluşur. Birincisi kol kemiğinin yuvarlak şekilli üst kısmı ile kürek kemiğinin tabak şeklindeki uzantısınınoluşturduğu glenohumeral eklemdir. İkincisi ise köprücük kemiği ile kürek kemiğin korakoid olarak adlandırılan gaga şekilli ön uzantısının oluşturduğu akromioklavikuler eklemdir. Omuz ağrıları bu eklemlerden ve bunları çevreleyen dokulardan kaynaklanabilir. Bu kısımda omuz ekleminin anatomisi anlatılacak
Sık görülen omuz ağrısı nedenleri nelerdir?
Tendinit: Kasların kemiğe yapışan uzantıları tendon olarak adlandırılır. Rotator manşet tendonları ise omuz eklemini yerinde tutan, omuzun birçok hareketinigerçekleştirmede önemli rol üstlenen tendonlardır. Rotator manşet tendonlarına ek olarak biseps tendonu olarak adlandırılan kol ön yüzdeki biseps kasının omuz eklemine uzanan uzantısında enflamasyon(ödem) gelişebilir. Tendonların yıpranması, ödemli hale gelmesi tendinit olarak adlandırılır. Rotator manşet tendiniti ve biseps tendiniti omuz ekleminde en sık görülen ağrı nedenlerinden biridir.
Bursit: Bursalar tendonların kemiklere sürtünmeden hareket etmesi için içi sıvı dolu keseciklerdir. Bursit ise bu keseciklerde enflamasyon(ödem) gelişmesini, bu keseciklerin fonksiyonelliklerini yitirip ağrı kaynağı olduğu durumu ifade eder. Bursitler tek başına gelişebileceği gibi omuzdaki rotator manşetlerin yırtıklarına da sıklıkla eşlik eder.
Omuz sıkışma sendromları: Omuz sıkışma sendromları tendon, kas, bursa gibi yapıların omuzun hareketi ile kürek kemiğinin uzantıları olan akromionun(sıklıkla) ve korakoidin(daha seyrek) altında sıkışması ile oluşur. Genellikle istirahat halinde ağrı olmaması, omuzun belirli hareketleri ile ağrının ortaya çıkması tanıda önemli yer tutar.
Rotator manşet yırtıkları: Rotator manşet omuz eklemini çevreleyen, üst kol kemiğinin başını kürek kemiğinin uzantısının oluşturduğu sığ yuvaya sıkıca tutunmasını ve omuz ekleminin önemli hareketlerini yapmasını sağlayan dört farklı kasın oluşturduğu kas grubuna verilen isimdir. Bu kasların yırtılması omuz ekleminde aktif hareket kısıtlılığına (ağrı nedeni ile hareketlerin kısıtlanması) ve özellikle gece etkilenen tarafın üzerine yatıldığında artan ağrılara neden olur.
Kalsifik tendinit
Donuk omuz: Adheziv kapsülit olarak da adlandırılan omuz eklemindeki yapışıklıklar, pasif hareket kısıtlılığı (muayene sırasında da yardımla dahi hareketin kısıtlı olması) ve ağrı ile karakterize bir hastalıktır. Diyabet, hipotroidi gibi kronik hastalıklar, düşme ve kaza nedeni ile omuzun maruz kaldığı darbeler, rotator manşet yırtıkları ve biseps tendon patolojileri donuk omuza yol açabilir. Ağrı ile birlikte özellikle kolun dışa dönmesinin kısıtlı oluşu tanıda önemlidir.
Omuz kireçlenmesi (artroz): Omuz kireçlenmesi omuz eklemini oluşturan yapılardan ön planda kıkırdakla kaplı yapıların yıpranıp aşındığı, eklemi oluşturan diğer yapıların da etkilendiği ilerleyici karakterde bir hastalıktır.Kireçlenme omuz eklemini oluşturan glenohumeral eklemde olabileceği gibi akromioklavikuler eklemde de olabilir.
Omuz çıkığı: Kol kemiğinin yuvarlak şekilli üst kısmı vücuttaki diğer eklemlere kıyasla oldukça sığ bir yapı olan kürek kemiğinin düz bir tabak şeklindeki uzantısı ile eklemleşir. Travmatik zorlanmalarla ya da doğuştan olan esnek bağ yapısı sebebi ile humerus basının yuvasından çıktğ duruma omuz ckıgı denir. bazn bu omz cıkkları tamm ckk halnbe geklmz kayma ve zorlanma seklnde hssedilir. bu sırada kemkleri bir arada tutatn kapsl ve labrum denilen yapılarda yırtık olusabilir. ilerleyen dönemde bu durum omzu yukarı ve dışa doğru çevirmelerde ağrıya neden olabilir. Düzeltilecek.
Omuz bölgesi kırıkları: Humerus başı(kol kemiğinin yuvarlak şekilli üst bölgesi), glenoid(kürek kemiğinin tabak şekilli uzantısı), kürek kemiğinin gövdesi, köprücük kemiği kırıkları omuz ağrısına neden olabilir. Ağrıya sıklıkla şişlik, morluk, hareket ettirememe bazen de şekil bozukluğu eşlik eder.
Akromioklavikuler eklem yaralanması: Akromioklavikuler eklem kürek kemiğinin akromion adlı uzantısı ile klavikula(köprücük kemiği) arasındaki eklemdir. Bu eklemin bütünlüğü çeşitli ligamentler tarafından sağlanır. Bunlar akromiondan klavikulaya uzanan akromioklavikuler ligamentler ve klavikula ile kürek kemiğinin uzantısı olan korakoid arasında uzanan korakoklavikuler ligamentlerdir. Akromioklavikuler eklemin maruz kaldığı darbeler ile bu ligamentlerin bütünlüğü bozulabilir ve akromioklavikuler eklemde ağrı gelişebilir.
Fibromyalji
psikosomatk stres ile ilişkili, sırta yayılım